Czcigodni Bracia Kapłani,
Księża Proboszczowie, Wikariusze i Rezydenci,
rozpoczęty we wrześniu br. nowy rok szkolny przyniósł nowe wyzwania dla ewangelizacyjnej i katechetycznej misji Kościoła. Myślę szczególnie o zmniejszeniu liczby godzin lekcji religii w szkołach i innych decyzjach MEN, które zostały wprowadzone ostatnimi rozporządzeniami: łączenie klas i umieszczanie zajęć z religii przed i po obowiązkowych zajęciach szkolnych czy nie wliczanie oceny z religii do średniej ocen. O szkodliwości tych działań pisali biskupi w Liście na XV Tydzień Wychowania.
Ta trudna sytuacja nastąpiła w Roku Jubileuszowym, który obchodzimy pod hasłem: „Pielgrzymi nadziei”. Z nadzieją wiec podejmijmy te wyzwania, ufni w obecność i moc Boga. Z nowym zapałem starajmy się zaradzić pojawiającym się problemom. Z ufnością zobaczmy i wykorzystajmy szansę jaka otwiera się przed duszpasterstwem i katechezą parafialną. Myśląc o katechezie parafialnej na pewno nie możemy jej widzieć w formule szkolnej, jaką miała przed 1990 rokiem, kiedy odbywała się w salkach parafialnych dla wszystkich roczników. Z wielu różnych powodów jest ona teraz po prostu niemożliwa. To, co możemy zrobić dziś to skupić się jeszcze mocniej na katechezie przygotowującej do przyjęcia sakramentów i katechezie dorosłych. W takim duchu podejmowane są prace na poziomie ogólnopolskim mające na celu określenie kierunków i form katechezy sakramentalnej i formacji dorosłych.
W tym trudnym czasie zmian starajmy się jak najsolidniej zadbać o przywołane formy katechezy sakramentalnej. Pamiętajmy, że musi to być zdecydowanie inna katecheza od tego, co jest w szkole na lekcji religii. Tutaj należy skoncentrować się na formacji wiary. Trzeba wszystko budować na trzech najważniejszych filarach: głoszeniu Słowa Bożego, celebracji liturgii i dawaniu doświadczenia wspólnoty.
Katecheza parafialna w wielu naszych parafiach jest już w jakimś zakresie realizowana. Myślę tutaj o przygotowaniu dzieci do sakramentu pokuty i Pierwszej Komunii Świętej a także do sakramentu bierzmowania. W parafiach prowadzimy katechezy przedmałżeńskie i przed chrztem. Elementy katechezy są też realizowane w różnych ruchach i wspólnotach religijnych.
Bardzo ważnym zadaniem jest formacja dorosłych, szczególnie rodziców. Dobrą okazją są spotkania z nimi przy okazji Pierwszej Komunii Świętej i bierzmowania do których przyjęcia sakramentów przygotowują się ich dzieci oraz spotkania przed chrztem i sakramentem małżeństwa. Wielkim wyzwaniem jest formacja przed chrztem. Spotkania z rodzicami, i jeśli to możliwe z chrzestnymi, powinny być prowadzone bardziej systematycznie i solidnie, muszą zawierać wymiar katechetyczny oraz ewangelizacyjny, a nie tylko formalny i administracyjny.
Obecnie na poziomie ogólnopolskim trwają prace nad szczegółowymi wytycznymi i kierunkami prowadzenia katechezy parafialnej. Wpisują się one w duży projekt obejmujący prace na całościową wizją odnowienia katechezy w Polsce. Już została zatwierdzona nowa Podstawa programowa dla lekcji religii w szkole, są przygotowane dokumenty o posłudze katechisty. Wszystko zostanie zebrane i opisane w przyszłym roku w nowym dyrektorium katechetycznym dla Kościoła w Polsce.
Zanim to wszystko zostanie ogłoszone, zachęcam już teraz Was, Bracia Kapłani, do zaangażowania się w odnowę katechezy parafialnej. Na ile tylko starcza sił i możliwości wyjdźmy do wiernych z gotowością jak najsolidniejszego przygotowania do sakramentów. Dajmy swoje serce, czas i pasterską miłość. Zachęcam do tworzenia zespołów katechetów i animatorów, którzy z entuzjazmem będą się dzielić swoją wiarą i pomagać innym w jej umocnieniu i rozwoju. Nas kapłanów jest coraz mniej i jesteśmy coraz słabsi, dlatego potrzebujemy pomocy świeckich. Kiedy będą już gotowe odpowiednie dokumenty otworzymy szkoły dla katechistów, którzy będą nam pomagać w parafii.
Drodzy Bracia Kapłani, ten rok zmusza nas w pierwszym rzędzie do weryfikacji naszych dotychczasowych doświadczeń i praktyk dotyczących przygotowania do sakramentów. Jest mniej lekcji religii w szkole, dlatego w ramach przygotowania do Pierwszej Komunii Świętej i sakramentu bierzmowania powinny odbywać się przynajmniej dwa spotkania w miesiącu. Jedno ze spotkań niech będzie w niedzielę, drugie może być zorganizowane w tygodniu. Niech nie zabraknie treści katechetyczno-ewangelizacyjnych skierowanych do rodziców. Na te spotkania z rodzicami warto zaprosić chociażby ludzi świeckich, którzy podzielą się wiedzą i świadectwem swojego przeżywania powołania do małżeństwa, rodzicielstwa i świętości. W diecezji mamy takie osoby związane choćby z Wspólnotą Domowego Kościoła czy Drogą Neokatechumenalną.
Jeśli chodzi o spotkania dla dzieci to katecheci sugerują, aby część spotkań poświęcić tłumaczeniu wybranych fragmentów pacierza (modlitwy i prawdy nauki katolickiej), zaznajomić dzieci ze świątynią, omówić w sposób przystępny poszczególne części, modlitwy i znaki Mszy Świętej.
Spotkania przed bierzmowaniem warto częściowo przeprowadzić w małych grupach. Jedną z najgłębszych potrzeb wieku dorastania jest potrzeba przynależności do wspólnoty rówieśników. Odpowiadając na tę potrzebę zacznijmy tworzyć małe grupy i wspólnoty formacyjne pod przewodnictwem nieco starszych animatorów. Wciąż potrzebna jest zachęta do udziału w wydarzeniach Roku Liturgicznego (Adwent, Boże Narodzenie, Wielki Post, Wielkanoc), a także w związanych z nim nabożeństwach: Roraty, Droga Krzyżowa, różaniec, itp.
W prowadzeniu formacji i spotkań służą nam bardzo liczne materiały i pomoce dydaktyczne. Wiele z nich włącza rodziców i ma charakter ewangelizacyjny. Ich wykazy zostały przygotowane przez Komisję Wychowania Katolickiego i umieszczone na stronie internetowej Komisji pod adresem https://katecheza.episkopat.pl/dobre-praktyki.
Bardzo dziękuję Wszystkim za zaangażowanie się w dzieło katechezy parafialnej.
Z serca błogosławię: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
+ Wojciech Osial
